Zapraszamy do oglądania spotkania z dr Karoliną Marcinkowską, które odbyło się 1.07.2021!
Madagaskar to w języku malgaskim także Tanindrazana – wyspa przodków. To właśnie przodkowie i historia „przeżywana” w teraźniejszości, a nie wanilia, lemury czy baobaby – jak chcieliby myśleć turyści – są dla mieszkańców Czerwonej Wyspy widoczne i wyczuwalne właściwie na każdym kroku. Forma kontaktowania się z przodkami na Madagaskarze zależy w dużej mierze od wpływów kulturowych, historii danej grupy etnicznej i trybu życia, jednak tradycja ta pozostaje niezmiernie żywa, różnorodna i dynamiczna. Rzeźby nagrobne alo-alo, ceremonie owładnięcia przez duchy przodków, język, świętowanie i codzienność – szacunek wobec zmarłych wyraża się w sztuce życia.
O doświadczeniach z trzech wypraw badawczych (2007-2009), codzienności na Madagaskarze i różnych sposobach przebywania z duchami zmarłych, przyrodą i ludźmi opowie dr Karolina Marcinkowska, antropolożka, twórczyni inicjatywy AFRICA REMIX, autorka książki „Od-tworzyć przeszłość. Kult czumba na Madagaskarze” (WN Katedra, 2016).
Rytuały czumba to spotkania z duchem przodka „zamieszkującego” na ten czas w ciele wybranej przez siebie kobiety-medium. Są one dla jej „klientów” okazją do dowiedzenia się czegoś na temat przyszłości i obcowania z przodkami. Podczas rytuału przeszłość właściwie się tworzy, nie ma jednej wersji historii: dzięki temu powraca się do idealnej wspólnoty żywych i zmarłych, doświadcza się w pełni teraźniejszość. Zatarcie różnicy między życiem a śmiercią, przyszłością a przeszłością, władcami a poddanymi, to jedne z wielu elementów składających się na „sztukę życia” według wielu Malgaszy. Dla nieufnych obserwatorów, czumba pozostaje niezrozumiałym rytuałem, spotkaniem z siłami diabelskimi.
